De Tweede week.

De week begon wat onrustig. We hebben twee dagen alleen ward rounds gelopen, zonder dat er ergens een dokter te bekennen was. Met een beetje hulp van een broer van een meisje op een ward die Engels sprak hebben we daar in ieder geval alle mensen zo goed mogelijk kunnen helpen.

Gelukkig werd het vanaf woensdag beter, toen kwamen de kinderarts en een andere dokter van de kinderafdeling ook op dagen en verzetten ook werk. Toen konden we ook nog wat onderwijs mee pikken, door met de kinderarts en de Tanzaniaanse studenten de rondes te doen. Weer wat interessante casuïstiek gezien, zoals congenitale rubella, cerebrale parese na meningitis met convulsies en tetraplegie bij asfyxie, maar ook veel hepatosplenomegalie bij sikkelcel kinderen. Kinderen waarbij wij met ons Kiswahili nooit de oorzaak kunnen achterhalen van de (ontwikkelings)stoornis.

En toen op woensdag was er in eens ook nog een nurse die actief was! De dagen daarvoor lagen alle verpleegkundige en verpleegkundige in opleiding gewoon op de tafel te slapen en als je dan vroeg of ze iets wilden vertalen voor je dan kwamen ze zuchtend en steunend wel mee. Deze nurse kwam zelfs aan ons vragen hoeveel wards we nog moesten en ging nog mee naar de laatste ward om alles te vertalen en uit te leggen aan de patiënten en stelde logische vragen. Wat een verademing.

Verder hebben we de eerste dagen nog  een poging gedaan om een heel uitgedroogd kind vocht binnen te laten krijgen, dat moet hier per infuus, want een sonde (wat een veel makkelijkere manier is) is hier uit den boze omdat ze dan denken dat het kind écht dood gaat, want alleen héél erg zieke mensen krijgen een sonde in de maag voor vocht en voeding. Wat dus niet zo is.. In Nederland krijgen heel veel kinderen een sonde als ze geen vocht binnen kunnen houden. 

Dit kind hebben we vocht voorgeschreven, wat de ouders dan moeten halen. Keurig twee flessen gehaald van een halve liter (wij hadden iets minder voorgeschreven maar je kan alleen deze halen). Toen zagen we hem de dag erna en toen bleek dat hij ook nog ondervoed was, oeps. Dan had hij dus niet zomaar vocht moeten krijgen maar speciaal vocht en toen bleek ook nog dat ze gewoon die twee flessen hadden gegeven zonder naar de precieze hoeveelheid te kijken. Gelukkig was het allemaal goed gegaan en was hij niet overbelast geraakt van al dat vocht.

In tegenstelling tot een ander kindje op de Malnutrition ward, die een bloedtransfusie had gehad met veel te veel vocht per kilo sowieso al en dus ook nog eens ondervoed was. Helaas kwamen wij de volgende ochtend terug en bleek dat dit kindje overleden was.

Ook troffen we maandag een patiënt aan die stik benauwd was en waarbij bij lichamelijk onderzoek gewoon niets over de rechter long te horen was. ’s Ochtends was er al een foto aangevraagd, waarop te zien was dat hij of een klaplong had of een hele grote pneumonie of iets dergelijks. Maar deze jongen was gewoon in een bedje gelegd op de normale afdeling. Wij komen daar ’s middags.. Treffen we hem dus stik benauwd aan. Nou proberen een drain te regelen, dokter 1 gebeld: Nee ik kom niet (onduidelijk waarom), supervisor gebeld die de dienst regelt: Nee dokter is nu druk, hij komt wel later. Zitten we dan. Dan maar naar de ‘Kinder IC’ en aan het zuurstofapparaat. Gelukkig ging dat al beter. Volgende dag, nog steeds geen drain, dus maar naar de OK gebracht en het daar laten doen. Komt er allemaal oud bloed en vocht uit die drain. Eind van de dag tot wel 700ml. Gelukkig is hij daarvan goed opgeknapt. Waarna aan het eind van de week we een controle foto lieten maken, waarbij de drain niet meer liep en in een knik bleek te zitten, dus moesten we hem terug trekken. Terwijl we daar mee bezig waren kwamen er steeds meer mensen in een wijde kring om ons heen zitten, heel stil, als een soort steunbetuiging voor de jongen en de oma die er bij was. Heel bijzonder om te zien. Ook was er een fotograaf van het ziekenhuis die midden in deze hectiek een foto van ons wilde maken, waarop je dan moet poseren met het zieke kind, naja wij maar gedaan haha. Ondertussen hebben we de drain dus terug getrokken, met wat hulp van Hilde, de tropenarts, want hij liep nog steeds niet nadat wij het hadden gedaan, met het idee de volgende dag weer te kijken of een foto te maken. Komen we de volgende ochtend terug, heeft iemand de drain er al uit gehaald en staat er in het dossier: Followed orders from Dr. …, took drain out. Daar ging ons hele plan (terwijl we keurig alles hadden opgeschreven). Gelukkig was dit plan ook oké en was er geen pneumothorax ofzo ontstaan. Daarna maar een plan voor het weekend gemaakt en met koeienletters in het dossier geschreven dat in geval van verslechtering ze weer wat moesten gaan doen. Nu maar afwachten hoe we het na het weekend weer aan treffen.

Natuurlijk is vrijdag hier ook chaos-dag, net zoals in Nederland. Alles voor het weekend in orde en er komen altijd vreemde dingen binnen. Zo kwam ook deze vrijdag een patiëntje van de soort spoedeisende hulp via Marlene (de Duitse research student) naar de kinder IC omdat hij binnen vijf minuten een paar convulsies had gehad. Dus daar moest een infuus in en eventueel Diazepam, wat we dus alleen iv hebben hier. Rectaal was makkelijk geweest, maar niet beschikbaar hier. Ook maar bloed afgenomen en naar het lab gestuurd, wat Marlene vervolgens zelf maar had gedaan om een beetje snel resultaten te krijgen. Bleek het kind Malaria te hebben, en daar kun je convulsies bij hebben. Dus moeder er op uit gestuurd om medicijnen te halen, gelukkig hadden we weer wat goede nurses dus de medicatie werd ook snel gegeven en we zagen hem een uur later en toen zat hij er al weer stralend bij! Wat een opluchting en een goed gevoel geeft dat!

Tevens  was er deze week een vader die nadat we al 3 dagen tegen hem zeggen dat hij de vervolg medicatie voor malaria moet gaan halen, nog steeds de medicatie niet heeft gehaald bij de apotheek. We hebben zelfs 2x aan een nurse gevraagd om het uit te leggen en de dokter heeft het nog uitgelegd en bovendien is de medicatie voor kinderen onder de vijf zelfs gratis! Iedere dag duimen en uiteindelijk 3 dagen later, had hij het gehaald.

Maar er zijn ook vaders die heel goed voor hun kinderen zorgen. We hadden ook een ernstig gehandicapt meisje van 10, die iedere keer zowat stikte in alles wat ze dronk en daarbij dus ondervoed was en een longontsteking had opgelopen. Maar die vader was er altijd bij en zorgde heel goed voor haar en heel liefdevol en die kon deze week dan ook naar huis.

Verder begint er langzaam een beetje een ritme te ontstaan. Zo gaan we ‘s ochtends eerst naar het ochtend rapport, dan naar huis en ontbijten met lekkere havermoutpap en brood, dan lopen we via het lab (om de labbriefjes) op te halen naar de afdeling en doen we ‘s ochtends de ward rounds, daarna naar huis om lekker te lunchen met wat de Mamma’s weer hebben gemaakt. Om daarna ’s middags nog even terug te gaan om een paar wonden dagelijks schoon te maken, en weer labbriefjes uit te delen en de uitkomsten, zoals een positieve malaria, medicatie voor te schrijven en andere acute dingen te regelen die we tegen komen. ’s Middags thuis dan nog even hangen en ’s avonds nog wat eten maken en dan naar bed.

Naast al deze ziekenhuis dingen en de ontstane routine hebben we ook nog leuke dingen gedaan!

We zijn in Sengerema town geweest, op een soort markt waar allemaal kleine winkeltjes van kleermakers waren, gebouwd met heel veel hout en stokken. Waar je heel goedkoop kleren kunt laten maken. Je kunt eerst stof kopen die je mooi vind en ze hebben hier heel veel mooie stoffen, ook in de stad (Mwanza). Daarna ga je gewoon met een voorbeeld of niet (maakt het iets moeilijker) naar zo’n kleermaker en dan maken ze dat voor je nadat ze je maten hebben opgenomen. Binnen een week heb je zo heel goedkoop een super mooie jurk bijvoorbeeld!

Zo hebben we ook met heel veel mensen soort sinterkerst gedaan. We waren met 14 mensen, Ik, Eliza, Charlotte (co uit Amsterdam), de vier co’s uit Nijmegen: Bob, Falco, Sanne en Eefke, de Duitse research student Marlène, de tropenarts Hilde en haar man Michiel, en dan nog een neonatoloog en PA uit Nijmegen en de dochter van de neonatoloog en een AIOS kindergeneeskunde uit Nijmegen.

Eerst heeft Marlène ’s middags koekjes gebakken en bananenbrood (overheerlijk!) en later op de middag nog soort tosti’s. Toen hebben we ’s middags, met een beetje inspiratie van facebook, een kerstboom van handschoen-ballonnen gemaakt en daar knipperende lichtjes in gehangen! Daarna kwam iedereen met eten, Hilde met Pepernoten!! En hebben  we alles lekker op gegeten, om daarna een cadeauspel te doen met allemaal cadeaus die iedereen overal gescoord had, oa toiletpapier (meerdere mensen met diarree), leuke potjes, chocola, nep haar en sterke drank. Wat resulteerde in een hele leuke gezellige avond!

Voor het weekend gingen we ook weer naar Mwanza, nadat we eerst in Sengerema town langs de kleermakers waren geweest voor wat mensen die kleren hadden laten maken aan het begin van de week. Uiteindelijk waren we gelukkig na een natuurlijk zeer hobbelende busreis van ruim een uur bij de ferry voordat het donker werd. Eenmaal in Mwanza hadden we er voor gekozen om dit weekend niet in Lake te gaan slapen, maar in Remm hotel waar ook de bezoekende artsen uit Nijmegen sliepen in het weekend. Dit was tenminste lekker schoon, met airco en een beetje warm water, voor bijna dezelfde prijs. Veel betere keuze!

’s Avonds zijn we gaan eten bij Villa Park, wat dus een super grote outdoor club is met allemaal tafeltjes waar je ook kunt eten maar ook met een podium waarop allemaal mensen live Afrikaanse muziek aan het maken waren. Best wel leuk met Afrikaanse dansers die echt heel goed met hun heupen kunnen dansen, ook de mannen!  Alleen stond de muziek wel zo hard dat je net aan degene naast je kon verstaan. Nadat we met veel moeite 4x het zelfde hadden besteld, kregen we ieders een super grote vis, helemaal heel inclusief hoofd en alles! Lesje vis fileren van Eefke later, had ook ik mijn vis gegeten, welke echt lekker was! Daarna lekker geslapen in onze schone hotel kamer, met zelfs een hor voor het raam zodat we niet eens een klamboe nodig hadden!

De zaterdag hebben we doorgebracht struinend door Mwanza, het postkantoor geprobeerd die niet open was vanwege een soort Tanzaniaanse Bevrijdingsdag, waar we verder niet zo veel van mee hebben gekregen, verder nog langs de ‘beroemde’ stenen van Mwanza waar een grasveldje voor is waarbij je 1000 shilling moet betalen om er op te mogen waar verder allemaal Tanzanianen op staan foto’s te maken van zichzelf. Ook nog even door de markt en de Kitenge winkels om nog meer stoffen te kopen, om de rest van de middag  te chillen op onze kamer.

’s Avonds hadden we kaartjes voor een bootfeest, African style natuurlijk. Eerst een grote kleding ruil gehouden in het hotel, iedereen een jurk van iemand anders aan! Vervolgens met de taxi naar de plek waar de boot zou vertrekken. Het zou om 7 uur beginnen, maar toen we aankwamen was de helft van de gasten er nog niet en de boot was er ook nog niet, snel nog maar even plassen op een normale wc dan. Toen alles er eenmaal was konden we vertrekken. Alle spullen voor de muziek en de drank werd ingeladen en we vertrokken, ruim een uur later dan gepland, om een uur later weer terug te moeten omdat ze het verkeerde snoertje voor de boxen hadden en een nieuwe moesten ophalen. Daarna kon het feest pas echt beginnen! Jammer genoeg één super smerige hurk wc op de boot, die door werd gespoeld met water uit het meer (waar dus schistosomiasis in zit). Verder wel echt super grappig, op een oude veerboot, met muziek naar het midden van de baai bij Mwanza van het Victoriameer, lekker dansen waarbij iedereen mee doet! Heel gezellig. Alle afrikanen wilden met me dansen, maar ik kan hun ritme niet aanhouden dus na een poging toch maar weer zelf gaan dansen. Heel gezellig, voor sommigen iets te haha. Aan het einde nog een niet nader te noemen vriendin mee naar huis gesleept omdat ze zo dronken was, ze had namelijk de drank van het sinterkerst feestje mee genomen. We waren lekker op tijd thuis omdat het feestje al op tijd was begonnen, dus nog lekker een nachtje geslapen in de schone hotelkamer.

Op zondag lekker de middag gechillt bij het zwembad van Tilapia om aan het einde van de middag weer terug te gaan naar Sengerema. Gelijk al in de bus op de ferry zodat we niet hoeven te rennen naar de bus aan de overkant. Wat een warmte! Eenmaal aan de overkant waren we al wat afgekoeld, maar toen begon de hobbel weg. De stoelen voor ons die misten een ondersteunings poot, waardoor het leek alsof de stoelen zouden door veren bij iederen flinke hobbel, we schrokken ons dood de eerste tien minuten. Gelukkig hielpen de mantra’s weer: Dit is waarschijnlijk al heel lang zo, ze gaan het niet begeven vandaag.

Precies goed getimed, zodat we nog net met een beetje licht aankwamen. Eenmaal bij ons huis hoorden we stemmen op het balkon. Dus wij de deuren open gemaakt, maar de hordeuren die zwaar op slot zitten nog even dicht gelaten. Bleek dat de bewaking van het ziekenhuis bij ons op de veranda zat, heel vreemd. Het bleek een bewaker die iedere ochtend voor ons een hek open doet voor de overdracht zodat we niet helemaal door het ziekenhuis hoeven te lopen, echter konden we deze beste man niet zo maar weg sturen. Straks doet hij het hek niet meer open. Toen ging hij ook nog vragen om een glas water.  Vervolgens gingen ze gewoon weer terug zitten, wat een hoop verwarring bij ons teweeg bracht. Wat doen we nu? Uiteindelijk maar binnen gegeten, we moeten ze wel te vriend houden.

Nu lekker een koude douche en naar bed, morgen begint er weer een nieuwe week!

(Van blog site veranderd, wan die andere was kut xd)